Licht in 't hoofd

Mensen die zeggen dat ze "licht in het hoofd zijn", bedoelen daarmee dat ze een licht gevoel in het hoofd hebben. En niet dat ze een gewaarwording van licht, of van lichtflitsen, in het hoofd hebben. Zoals men abusievelijk zou kunnen gaan denken. Met de term: 'licht in het hoofd' kan ook wel eens duizeligheid worden aangeduid. Maar dat is toch eigenlijk niet de vlag die de lading dekt. Bij duizeligheid is in feite sprake van een rondtollende sensatie, of van een vorm van bewegingslabiliteit. Als men licht in 't hoofd is, kan men zich wel degelijk goed voortbewegen. En er doet zich hierbij ook geen illusie voor van heen en weer geschud te worden in een kolkende, vloeibare substantie, zoals dat bij een ordinaire duizeligheid wel het geval is. De vreemde gevoelssensatie beperkt zich duidelijk tot het hoofd. Die gevoelssensatie beïnvloedt niet de denkbeeldige ruimte buiten het hoofd.

De oorzaak van deze kwaal kan in verband staan met een (tijdelijke) te lage bloeddruk. Maar de kans is veel groter dat de oorzaak moet worden gezocht in een verschijnsel dat als hyperventilatie bekend staat. Er bestaan twee verschillende vormen van hyperventilatie. De meest bekende en de meest dramatische vorm daarvan is de acute vorm van hyperventilatie. Hierbij is de hyperventilant, de patiënt welke hyperventileert, in ademnood. Bij deze vorm van hyperventilatie lijken de symptomen zeer ernstig te zijn en ze doen al gauw aan een hartaanval denken. Maar ook al zien de symptomen er ernstig uit, toch gaat een dergelijke aanval gelukkig meestal weer vrij vlug over. Bij de chronische, of latente, vorm van hyperventilatie zijn de symptomen minder duidelijk zichtbaar. Mensen hebben bij deze vorm van hyperventilatie vaak niet in de gaten dat zij aan hyperventilatie lijden. Deze latente vorm van hyperventilatie is niet erg bekend, dit in tegenstelling tot het feit dat zij veel meer voorkomt dan de acute vorm van hyperventilatie. Door een onevenwichtige manier van ademen vertoont men hierbij eigenlijk bij voortduring de symptomen van hyperventilatie. Maar dan wel in veel mindere mate dan bij een acute aanval van hyperventilatie. Hierdoor duurt het soms lang voordat wordt ontdekt dat er sprake is van latente hyperventilatie. De klachten van een patiënt met de symptomen van deze vorm van hyperventilatie kunnen soms zo moeilijk gelokaliseerd worden, dat de juiste diagnose achterblijft. Maar de patiënt zelf is wat dat betreft in het voordeel. Hij kan wel vrij snel in de gaten gaan krijgen dat hij aan hyperventilatie lijdt. Want hij zal ervaren dat het vreemde gevoel zich slechts beperkt tot zijn hoofd. En dus niet tot de denkbeeldige omgeving van zijn hoofd, zoals duidelijk wel het geval is bij duizeligheid, of bij een patroon van bewegingen die door duizeligheid als onvast gekenmerkt moet worden. Als de patiënt er weet van heeft dat dit kenmerkende onderscheid zich voordoet tussen duizeligheid en hyperventilatie, zal hij aan de hand daarvan de arts een duidelijk beeld over zijn kwaal kunnen gaan schetsen. Mensen die met deze kwaal de huisarts consulteren, zullen deze kwaal tegenover de huisarts mogelijk ook wel kunnen gaan omschrijven als de ervaring van 'een verdoofd gevoel in het hoofd'. De huisarts zal, als het goed is, direct beseffen dat een patiënt hiermee dezelfde kwaal probeert aan te duiden, als welke andere patiënten beschrijven met de aanduiding: 'een licht gevoel in 't hoofd'.

Het aanwensel om te snel en/of te diep te ademen, wat zo typerend is voor hyperventilatie, kan niet zomaar even worden afgewend. Toch is er wel een mogelijkheid aanwezig om te proberen hier zonder hulp van buitenaf van af te komen. Namelijk door te zorgen voor lichaamsbeweging. En dan wel een vorm van lichaamsbeweging die op zijn minst matig intensief is. Door die vorm van lichaamsbeweging wordt de aansturing van de ademhaling, vanuit het ademhalingscentrum in de hersenen, op den duur gereset. Zelfs na een enkele maal aan een dergelijke vorm van lichaamsbeweging te hebben gedaan, heeft men minder last van de symptomen van hyperventilatie. Al vrij gauw daarna zullen die problemen zich echter weer opnieuw blijken voor te doen. Maar hoe vaker men zich aan die vorm van lichaamsbeweging overgeeft, hoe sneller men op zeker moment van die problemen verlost zal blijken te zijn. Als vorm van lichaamsbeweging is wandelen hiertoe zeer geschikt. Zolang het dan een stevige manier van wandelen betreft. Een manier van wandelen waarbij men het ademhalingscentrum in de hersenen dwingt om voor een betere aansturing van het ademhalingssysteem te gaan zorgen.

"Maar hoe komt het toch dat men op zeker moment is gaan hyperventileren?", zult u mogelijk vragen. Stelt u zich, voor een beter begrip hierover, eens de situatie voor dat u om de één of andere reden bij lichamelijke inspanning ervaart dat u ademlucht tekort komt. Als heel logisch gevolg op die ervaring zult u dan een tijdje vaker en dieper gaan ademhalen. Uw luchttekort pakt u dan dus aan door een tijdlang te gaan letten op het binnenkrijgen van extra lucht. Als u dat een paar ademteugen lang doet, is dat alleen maar goed, maar als u dat ademtekort gaat overcompenseren door dit wat langer achter elkaar te gaan doen, bent u in feite bezig met hyperventileren. En dat bemerkt u vooral aan het feit dat u dan licht in 't hoofd wordt. Maar als u om de één of andere reden wel vaker last heeft van luchttekort, zult u bijna als onafwendbaar gevolg daarvan, regelmatig ook vaker en dieper gaan ademhalen. Met als gevolg dat u voortdurend "licht in 't hoofd" zult blijven. Hetgeen, zoals wij al eerder zagen, één van de symptomen van hyperventilatie is. Een ander symptoom wat bij hyperventilatie wel voorkomt, zijn hartkloppingen. Maar dat symptoom is ook bij lage bloeddruk een bekend verschijnsel. Evenals dat het geval is met de tintelingen in handen en voeten, die men als symptoom van hyperventilatie kan ervaren. Maar dus ook bij het vóórkomen van een lage bloeddruk

Maar wat is er dan de oorzaak van dat men op zeker moment met luchttekort (ofwel dyspnoe) te maken heeft gekregen. Allereerst dit: deze kwaal is iets geheel anders dan wat men normaal gesproken onder een slechte conditie verstaat. Mensen met een goede conditie kunnen beslist wel met dyspnoe te maken krijgen. Dit omdat er aan dyspnoe heel andere oorzaken ten grondslag liggen, dan simpel het feit dat men gedurende vrij lange tijd onvoldoende aan een vorm van inspannende lichaamsbeweging heeft gedaan. De oorzaak van dyspnoe moet men eerder zoeken in aandoeningen aan de longen; respectievelijk: aan de luchtwegen; aan het hart; aan het strottenhoofd of aan de stembanden. Maar de achtergrond hiervan kan ook in een onvermoede oorzaak als vaatwandontsteking liggen. Het gaat dan om een ontsteking aan de binnenwand van de bloedvaten. Omdat de totale lengte van de bloedvaten zo'n 100.000 km bedraagt, is dit een zeer ernstige kwaal. Deze ontsteking aan het vasculaire systeem staat onder artsen bekend onder de term "vasculitis".

Wat de psychische oorzaken van hyperventilatie, en/of van de klacht: "licht in 't hoofd" betreft, zou men kunnen gaan overwegen om er op eigen houtje iets aan te gaan doen. Namelijk door het doen van bepaalde ademhalingsoefeningen. Dat is zeker een aanrader, voorzover achter deze problemen geen ernstige psychische problematiek schuil gaat. En die ademhalingsoefeningen kunnen dan het probleem wel degelijk verhelpen. Het symptoom: "licht in 't hoofd" is dus, al met al, geen kwaal waarvoor geen goede remedie voorhanden is.

Vóór u besluit om een tip (die op deze website staat vermeld) te gaan opvolgen, dient u eerst de veiligheidsadviezen te lezen. Klik daarvoor op deze link.